Op school wou hij niet
deugen, maar nu vragen ministeries en universiteiten hem om advies. Henk de
Beijer (67) groeide op als echt Ernems kwajongetje op de Hommelseweg, waar zijn
ouders een groentezaak hadden. In Klarendal en Sint Marten haalde hij toen volop
kattenkwaad uit. Een Nederlands Deltaplan op het gebied van energietransitie is
echter nu zijn focus.

Die schoolcarrière ging met horten en stoten. Hij moest van
de lagere schooldirecteur naar de HBS maar hij koos voor de lts via mts naar avond-hts,
want Henk zat meer bij de smid en de loodgieter dan in de schoolbanken. Zijn
brommers voerde hij zelf op; later knapte hij de ene MG-A na de andere op en
verkocht die. Met winst, vanzelfsprekend; het ondernemerschap zat er al vroeg
in.

Mecenas

Hij kreeg een baan bij een ingenieursbureau, en gaandeweg
kreeg hij de smaak van innovatie te pakken. Een mecenas stuurde hem naar diverse
cursussen op de TU Delft, waar hij zich verder bekwaamde. Want deze man, Emiel Burnaby
Lautier, zag een onontdekt talent. Henk bekwaamde zich in fijnmechanica,
werktuigbouw, thermodynamica, industrieel ontwerp, en bedrijfseconomie.

Hoogleraren

Hij werkte met vooraanstaande hoogleraren en verwierf
inzicht in de koudetechniek, zonne-energie, thermodynamica en economie. Nog
steeds zonder diploma of titel, overigens. Want waarom zou je al de
vastgeroeste protocollen volgen als je op je eigen manier veel meer kennis kan
verzamelen?

Pek en veren

Een lezing tijdens een groot congres in 1980 over landelijke
invoering van stadswarmte, waarbij hij ernstige kanttekeningen plaatste aantallen
aan te sluiten woningen en gebouwen, leverde hem bijna pek en veren op door de
aanwezige ambtenaren. Hoe durft zo’n snotneus te twijfelen aan de haalbaarheid
van wat in hun berekeningen de toekomst van Neerlands Hoop heette! Technisch en
bedrijfseconomisch klopte hun verhaal van geen kanten, volgens Henk.

Gefascineerd

De volgende ochtend werd hij echter gebeld door de
directeur-generaal van het ministerie van Economische Zaken, die ook in de zaal
had gezeten, en mateloos gefascineerd was geraakt door de heldere analyse van
deze jonge man. Kom eens praten, noodde hij. Wat Henk ertoe bracht eerst een
net pak te kopen, want dat had hij nog niet.

Erkenning

De DG gaf hem de opdracht om met zijn kritische analyse een
aantal grote nationale energieprogramma’s te gaan toetsen (zon, wind,
warmtepompen en energieopslag), en sindsdien ging de bal steeds harder rollen. Henk
verwierf erkenning en bekendheid bij universiteiten en onderzoeksinstituten
in binnen- en buitenland, werd gevraagd
als adviseur en begon in 1982 zijn eigen raadgevend adviesbureau: De Beijer
RTB.

MKB

Parallel daaraan richtte hij zich op het MKB. Want grote
bedrijven vinden meestal wel hun weg als het gaat om innovatie en advies;
kleine(re) bedrijven niet. Henk richtte onder meer het landelijke project  Innovatie voor kleinere bedrijven (IKB) op – later
werd dit MKB Winstpunt – wat inmiddels al een kwart eeuw met veel succes vele honderden
bedrijven heeft ondersteund in hun innovatie en ontwikkeling.

Studenten

Hij ging ook een intensieve relatie aan het de
onderwijsinstellingen. Honderden studenten van HBO en universiteiten kwamen via
hem in aanraking met het bedrijfsleven en verbeterden daar met hun kennis en
inzichten de concurrentiepositie van het MKB. Twee veelbelovende bekende
Arnhemse studenten, Patrick Steggerda en Joep Firet, zijn nu de eigenaar van
MKB Winstpunt.

Energietransitie

Zijn kennis van zonne-energie en zijn visie op
energietransitie gaf hij vorm in een samenwerking met de multinational Inalfa
in Venray, waar hij het dochterbedrijf Inalfa-Ares oprichtte voor de productie
van zonneboilers, warmtepompen en stadsverwarmingunits. De zonneboiler moest op
de nok van het dak. Daar is immers altijd zon, hoe het huis ook gericht staat. Momenteel
wordt de tweede generatie door BMI-Monier op de markt gebracht en denken grote CV-fabrikanten
aan om het ook in hun pakket op te nemen.

Vier bedrijven

Vervolgens ging hij vanuit zijn eigen bedrijf weer verder in
1999  met de energietransitie. Op dit
moment heeft hij vier bedrijven met hun specifieke producten onder het adagium ‘als
je iets wilt bereiken met energietransitie heb je de producten nodig’:
ClimateBooster (verlaging van de CV-temperatuur nodig om warmtepompen te kunnen
instaleren, en het comfort te verhogen); SolabCool (omzetting van rest-, of stadswarmte
in koeling op een zeer  CO2-vriendelijke
manier); SunRidge (de zonneboiler op de nok van het dak) en Heat & Cold
Storage (een nieuwe manier om grote hoeveelheid warmte én koude op te slaan om
er later gebruik van te maken).

Award

In 2010 ontving Henk de Pioneer Award van World Renewable
Energy Counsel (WREC) in Abu Dhabi voor zijn werk. De WREC bestaat uit
wetenschappers, onderzoeksinstituten en universiteiten uit 168 landen van over
de hele wereld.

Volgende generaties

Zijn missie is even helder als eenvoudig: hij wil producten
ontwerpen en maken voor de volgende generaties, die na ons de aarde moeten
kunnen blijven bewonen. Terugdringen van vervuiling (onze erfenis aan hen) en
beter gebruik maken van energietransitie is daarbij richtlijn.

Propellor

Henk hanteert een simpel propellormodel om aan te geven hoe
je (ingewikkelde) projecten succesvol kan managen. De vier bladen van zijn
propellor bestaan uit wetenschap/onderzoek; applicatie/ontwikkeling; productie;
en vermarkting. Als die niet in evenwicht zijn gaat de propeller zwabberen en
strandt het project. Als sales teveel belooft kan productie dit niet nakomen.
Als ontwikkeling te weinig ruimte krijgt, bijvoorbeeld doordat het management te
weinig budget vrijmaakt, idem.

Deltaplan

Tot slot. Henk heeft een heldere visie op energietransitie.
Simpelweg het gas dichtdraaien en massaal over op de warmtepompen en elektrisch
koken is momenteel absoluut onhaalbaar, stelt hij. Alleen al het
elektriciteitsnet kan dat niet aan, dat zou met minimaal een factor drie
vergroot moeten worden. In elke straat, overal. Politiek gekissebis frustreert
hierbij in zijn ogen een heldere propellorwerking van dit fenomeen. Een heldere
boodschap aan het landsbestuur, derhalve.

Advies

En voorts nog een advies aan onze pensioenfondsen: investeer
een deel van het geld in een leaseconstructie voor de energietransitie, zoals isolatie,
zonnepanelen, warmtepompen en energieopslag voor burgers. Want dan kan iedereen
ervan profiteren, niet alleen de rijkere mensen. Dan is het voor iedereen
bereikbaar. Pensioenfondsbestuurders die hij inmiddels gesproken heeft
knipperen met de ogen of dit wel verantwoord is, maar Henk is overtuigd van het
effect van op een andere manier kijken naar de wereld, van bestaande structuren
en protocollen omverwerpen, van out of the box denken. Het heeft hem als
ondernemer in ieder geval geen windeieren gelegd.

Henk kreeg het stokje van Bram Holtus van DEKRA en geeft het
op zijn beurt door aan Rob Weiss van Ik-Onderneem!